Συνέντευξη: Ο ανερχόμενος δεξιοτέχνης του κλαρίνου Βύρωνας Παπαδόπουλος μιλά στο SDpress.

Ο Βύρωνας Παπαδόπουλος είναι ένα παιδί που μεγάλωσε στην σε μια πόλη της περιφέρειας και συγκεκριμένα στην Ιτέα του νομού Φωκίδας. Αυτή του η καταγωγή διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο, στην διαμόρφωση του χαρακτήρα του και όπως μας ανέφερε και ο ίδιος στις μουσικές του επιρροές, που δεν είναι άλλες, από την παραδοσιακή μουσική. Σήμερα πλέον σπουδάζει μουσικός στο τμήμα λαϊκής και παραδοσιακής μουσικής της Άρτας, με το μουσικό του να είναι το κλαρίνο. Αυτή είναι η ιδιότητα του η οποία αποτέλεσε την αφορμή για να επικοινωνήσουμε μαζί και να του ζητήσουμε να μας μιλήσει σχετικά με αυτή. Αρχικά μας του ζητήσαμε να μας περιγράψει την την σχέση του με την παραδοσιακή μουσική, τα βιώματα του και τις επιρροές του γύρω από αυτή .
«Εγώ άκουγα από μικρός, και στους γονείς αρέσει αυτό το είδος, δημοτικά γενικότερα, όχι παραδοσιακά και είχαν ένα αρχείο και ο πατέρας μου αλλά κυρίως η μάνα μου με cd που βάζαμε και ακούγαμε τακτικά, αλλά και από πανηγύρια που πηγαίναμε, που άκουγα ζωντανά αυτή την μουσική, έτσι αυτά ήταν τα πρώτα μου ακούσματα.» Ενώ αναφέρθηκε και στα ακούσματα του: «Μου αρέσανε πάντα σαν ακούσματα αλλά δεν ασχολούμουν, όχι μόνο με αυτά αλλά γενικά με την μουσική όταν ήμουν μικρότερος. Στο λύκειο από περιέργεια άρχισα να ακούω παραδοσιακά, πρώτα έψαξα κάποια πράγματα στο youtube, στο ίντερνετ, μετά όμως αξιοποίησα αυτή την πόλη πλούσια συλλογή, το πολύ πλούσιο αυτό αρχείο που είχε η μητέρα μου.» «Μου αρέσανε πάντα σαν ακούσματα αλλά δεν ασχολούμουν, όχι μόνο με αυτά αλλά γενικά με την μουσική όταν ήμουν μικρότερος. Στο λύκειο από περιέργεια άρχισα να ακούω παραδοσιακά, πρώτα έψαξα κάποια πράγματα στο youtube, στο ίντερνετ, μετά όμως αξιοποίησα αυτή την πόλη πλούσια συλλογή, το πολύ πλούσιο αυτό αρχείο που είχε η μητέρα μου. Βέβαια εκείνη την περίοδο άρχισα να ακούω περισσότερο "εξωτικά" ακούσματα να το πω, όχι δηλαδή τα της περιοχής μας τα οποία ήταν πιο συνηθισμένα στα αυτιά μου, όχι ότι δεν τα έψαχνα κι αυτά, τα έψαχνα, αλλά άρχισα να ακούω, ας πούμε, τα είδη που μέσα έχουν σαντούρι, μπορεί να έχουν κανονάκι, λίγο πιο νησιώτικα, λίγο πιο ανατολίτικα, εκείνης της περιόδου. Με εντυπωσίασαν και κάπως πιο περίεργα όργανα. Αλλά μπήκα σε ένα τρυπάκι ώπου άρχισα να ακούω διαφορετικές παραδοσιακές μουσικές από όλη την Ελλάδα και γκάιντες άκουγα και από Βόρεια Ελλάδα διαφορά πράγματα, άκουσα πάρα πολλά πράγματα και μαζί με αυτά από ένα σημείο και έπειτα άρχισα να ακούω και μουσικές παραδόσεις και από περιοχές έξω από την Ελλάδα.» Στην συνέχεια η συζήτηση περιστράφηκε γύρω από το μουσικό του όργανο, το κλαρίνο και τους λόγους που τον οδήγησαν σε αυτή την επιλογή: «Ο πατέρας μου έχει σχέση με την μουσική, είναι ψάλτης, έχει πτυχίο μουσικής από ωδείο, είναι και καθηγητής μουσικής σε λύκειο και στο μουσικό σχολείο κατά καιρούς και είπα να πάρω ένα μουσικό όργανο, τον πρώτο καιρό εγώ ήθελα να μάθω σαντούρι, εκεί μέσα στο λύκειο έλεγα θέλω να μάθω σαντούρι αλλά δεν ήταν εύκολο να βρεθεί δάσκαλος για αυτό. Σε κάποια φάση ο αδερφός μου του πήραν ένα μπουζούκι και άρχισε να παίζει. Εγώ ήμουν σε φάση "άντε να μάθω και εγώ ένα μουσικό όργανο".» «Μια μέρα έρχεται ο πατέρας μου και μου λέει "θες να μάθεις κλαρίνο, έχουμε έναν κοινό φίλο από Αράχωβα με τον Νίκο τον Φιλιππίδη, τον γνωστό κλαριτζή" και λέω ναι εντάξει, μ άρεσαν και τα δημοτικά τα στεριανά τα δικά μας και τα Ηπειρωτικά και όλα αυτά, είχα ακούσει πολλά και λέω άντε κλαρίνο ωραίο όργανο είναι γιατί όχι...» Μετά από αυτά αναφέρθηκε και σε όσους τον δίδαξαν και τον επιρρέασαν σαν οργανοπαίχτη: «Και ξεκίνησα έκανα κάποια μαθήματα με τον Νίκο Φιλιππίδη στην Αθήνα, πηγαίναμε Αθήνα τον πρώτο καιρό μια φορά τον μήνα κάποιες φορές κάναμε και περισσότερο και μου έδειξε τα πρώτα πατήματα, τα πρώτα βασικά πράγματα για το όργανο. Έτσι άρχισα να βγάζω τα πρώτα κομμάτια, τον πρώτο καιρό πολύ απλά, πολύ απλά κομμάτια και προφανώς δεν είχα την τεχνική, σκάλιζα κάποια κομμάτια, κάποια συγκεκριμένα, μέχρι που μετά από λίγους μήνες έδωσα Πανελλήνιες και πέρασα στην σχολή εδώ στην Άρτα, στο λαϊκής και παραδοσιακής μουσικής. Τότε έπαιζα περίπου έναν χρόνο από τότε που είχα ένα χρόνο από τότε που έκανα το πρώτο μάθημα με τον Φιλιππίδη.» «Όταν ξεκίνησα εδώ είχαμε έναν καθηγητή, αυτόν τον λένε Βασίλη Κομματά, αυτός έπαιζε κυρίως Βαλκανικά, τέτοιο ρεπερτόριο αλλά είχε και μια λογική ωδείου στο κλαρίνο και μας έδειχνε κυρίως κλίμακες και ασκήσεις. Αν και χρήσιμα πολλά από αυτά που έλεγε, δεν μπορώ να πω ότι με βοήθησε, ούτε μπορώ να πω ότι με καθόρισε σαν παίχτη, τουλάχιστον μέχρι εδώ που έχω φτάσει αυτή την στιγμή. Έφυγε μετά ήρθε ένας άλλος καθηγητής ο Γιώργος ο Σκιπτάρης τον οποίο έχω μέχρι στιγμής. Αυτός είναι καθαρά "δημοτικός", στον τρόπο δηλαδή διδασκαλίας, απλά λέει πάρε το κομμάτι στο δείχνω, αντέγραψε αυτό που σου δείχνω και μετά μπορείς να κρατάς μια ηχογράφηση από αυτό που έπαιξα και μελετά το σπίτι, ενώ ο Κομματάς πιο πριν μας έβαζε ένα βίντεο από το youtube να ακούσουμε και να προσπαθήσουμε να το βγάλουμε, μας έβαζε ένα κομμάτι έτσι και μας έβαζε ξέρω εγώ τρεις, τέσσερις ασκήσεις... Ε τώρα ο Σκιπτάρης σε κάθε μάθημα μας δίνει ένα κομμάτι, το παίζει ο ίδιος, μας το δείχνει, βγάλτε το, μελετήστε το... Και το ρεπερτόριο είναι κυρίως αυτά που θα λέγαμε "στεριανά", βέβαια έχουμε κάνει και άλλα πράγματα και Μακεδονίτικα μας έχει δείξει και κανένα δύο πιο προς ανατολίτικο στυλ, προς αλά Τούρκα, αλλά κυρίως αυτό το ρεπερτόριο κάνουμε πιο πολύ στεριανά, το οποίο νομίζω μου ταιριάζει καλύτερα πλέον το τελευταίο διάστημα, ενώ ταυτόχρονα άρχισα να βελτιώνομαι και με τράβηξε περισσότερο αυτό το ιδίωμα.» Έπειτα από αυτή την περιγραφή για την σταδιακή απόκτηση γνώσεων πάνω στο μουσικό του όργανο, μας ανέφερε σχετικά με την απόπειρα καλλιτεχνικής συνεργασίας με τον αδερφό του, στο πλαίσιο της οποίας έχουν ανεβάσει και μερικά βίντεο στο youtube: «Εδώ και μερικούς μήνες έχω αρχίσει να δουλεύω με τον αδερφό μου που όπως σας είπα και νωρίτερα έπαιζε μπουζούκι αρχικά, τώρα πήρε λαούτο και έχω βελτιωθεί πολύ περισσότερο από αυτό το πράγμα, από την εκτέλεση, την συνεργασία εκείνη την στιγμή, τον αυτοσχεδιασμό, το παίξιμο μαζί δηλαδή. Αλλιώς είναι να μελετάς μόνος σου και αλλιώς να έχεις και κάποιον να σε συνοδεύει, αυτά μέχρι στιγμής.» «Έχουμε παίξει σε μερικά γλέντια για χορευτικά, για χορευτικούς συλλόγους, έχουμε παίξει σε ιδιωτικά γλέντια, σε πανηγύρια λίγο καμία δύο φορές και τώρα που συνεργαζόμαστε και καλύτερα θα το πάμε πιο ενεργά σε ένα επίπεδο παραπάνω ας πούμε.» Ακόμα μας περιέγραψε και τις σκέψεις για την μελλοντική αξιοποιήση των γνώσεων του: «Δεν έχω αποφασίσει κάτι συγκεκριμένο. Ώπου μπορέσω, αν μπορέσω να κάνω περισσότερα από ένα καλώς. Σίγουρα μπορώ να διοριστώ στην εκπαίδευση σε κάποιο μουσικό σχολείο και να δείξω στα παιδιά, ας πούμε να τους δημιουργήσω το ενδιαφέρον, να το ψάξουν από μόνοι τους, όχι να αναπαράγουν αυτά που θα τους δώσω, πιο αυθόρμητα, να βάλω τα παιδιά σε μια λογική να καταλάβουν ότι πρόκειται για κάτι το αυθόρμητο, κάτι που έχει να κάνει με τον αυτοσχεδιασμό. Αυτό είναι το βασικότερο που μου ρχεται στο μυαλό αυτή την στιγμή. Τώρα εγώ έμαθα και πολλά πράγματα και έξω από την σχολή για να είμαι ειλικρινής. Δηλαδή που έψαξα κάποια πράγματα μόνος μου ή που τα δούλεψα με τον αδερφό μου, μάθαμε και κάποια πράγματα έξω από την σχολή, δηλαδή δεν είμαι μόνο από την σχολή αυτό που είμαι τώρα. Οπότε πάνω σε αυτή την λογική θα μπορούσα να κάνω ακόμα και κάποια μαθήματα ιδιαίτερα σε κάποιους μαθητές, ξέρετε να τους δείχνω κάποια πράγματα, στο ίδιο πνεύμα πάντα, να τους δημιουργήσω αυτή την ανάγκη, να το ψάξουν και μόνοι τους, να βάλουν τον δικό τους χαρακτήρα.» Τέλος ζητήσαμε την γνώμη του και για ζητήματα που αφορούν την παραδοσιακή μουσική ευρύτερα, η ελπιδοφόρα στροφή των νέων σε αυτή το τελευταίο διάστημα: «Καταρχάς παράδοση λίγο σαν όρος, αυτό το μάθαμε ναι εδώ στην σχολή είναι λίγο προβληματικός. Δηλαδή το τι εννοούμε παράδοση. Ας πούμε ότι ναι, δηλαδή γενικώς ότι παίζουν μουσικές της Ελληνικής υπαίθρου, με όργανα τα οποία ανταποκρίνονται σε αυτές τις μουσικές... Ναι υπάρχει μια στροφή, έντονη στροφή. Σήμερα αυτό ωφελείται κυρίως στα μουσικά σχολειά, σε μεγάλο βαθμό από όσο ξέρω. Τώρα πολλοί από αυτούς, θα κάνουν κάτι σαν διασκευή, οι περισσότεροι από αυτούς. Θα παίξουν δηλαδή κάτι ας πούμε κάποιο παραδοσιακό κομμάτι, αλλά θα το παίξουν με έναν τρόπο, με παραδοσιακά όργανα, αλλά θα το παίξουν με έναν τρόπο πιο καινούριο, πιο αστικοποιημένο. Πολύ συχνά παίζουν συγκεκριμένα τραγούδια. Δηλαδή θα δεις συνέχεια να διασκευάζουν τα ίδια τραγούδια, ξέρω εγώ το "Γιάννη μου το μαντήλι σου" παράδειγμα και σπάνια θα πάνε σε κάτι άλλο γιατί κοιτάνε λίγο και το κοινό, ποιο έχει συνηθίσει να ακούει. Και μετά δεν είναι και όλα τα τραγούδια τα δημοτικά, τα παραδοσιακά το ίδιο εύκολο να τα διασκεύασεις.» «Αν μιλήσουμε για καθαρή όμως δημοτική μουσική, παραδοσιακή πείτε, που ασχολούνται νέοι χωρίς να διασκευάζουν, τότε ναι υπάρχουν πολλά παιδιά που παίζουν, ας πούμε όπως παίζω εγώ με τον αδερφό μου λαούτο και κλαρίνο, άμα ψάξεις υπάρχουν αρκετοί, αλλά είναι στα επίπεδα όπως ήταν πάντα σε αυτή την κατηγορία, δηλαδή υπάρχουν κάποιοι, αρκετοί ανά την Ελλάδα που θα παίζουν ένα συγκεκριμένο στυλ και αυτοί είτε ξεκίνησαν μόνοι τους ακούγοντας, βέβαια είχαν τα βιώματα, ειτε πήγαν οικογενειακώς δηλαδή ήταν ο πατέρας, ήταν ο παππούς και το πήγαν έτσι αυτοί είναι αρκετοί αλλά οι σταθεροί είναι πάντα ήταν έτσι τα πράγματα. Στην άλλη κατηγορία που αρχίζουν να ασχολούνται περισσότερο πιστεύω ότι είναι πιο προς την κατηγορία της διασκευής και πιο προς την κατηγορία της αστικοποίησης αυτού του είδους μουσικής, του εξευγενισμού να το πω έτσι, ίσως και της τυποποίησης, της εντεχνοποίησης.» Και τις διασκευές παραδοσιακών τραγουδιών: «Ο καθένας κάνει αυτό που τον εκφράζει, δηλαδή εγώ αυτό νομίζω, δηλαδή αν κάποιος θέλει να τα κάνει έτσι, να τα κάνει έτσι, είναι μια νέα μετάφραση αυτών των τραγουδιών, μια νέα απόδοση η οποία ανταποκρίνεται ίσως στην σημερινή εποχή, εγώ θα έλεγα περισσότερο σε συγκεκριμένα περιβάλλοντα ή συγκεκριμένες κατηγορίες ανθρώπων, που τα αυτιά τους έχουν συνηθίσει σε λίγο πιο απαλά ακούσματα. Ναι, ο καθένας ας κάνει ότι θέλει, εγώ προσωπικά δεν πολυενδιαφέραι, δεν ενδιαφέρομαι για την διασκευή, βασικά δεν το θεωρώ λάθος, αλλά είναι η δική μου προσωπική επιλογή, περισσότερο ενδιαφερθεί να παίξω κάτι δικό μου, ένα νέο δικό μου στυλ μουσικής δικά μου κομμάτια, ξεχωριστά βέβαια από τα δημοτικά από την παράδοση, δεν θα παίξω κάτι τέτοιο σε ένα πανηγύρι ας πούμε, για δισκογραφική δουλειά μιλάμε, youtubers, περισσότερο με ενδιαφέρει να φτιάξω κάτι δικό μου, ένα νέο στυλ παρά να διασκεύασε κάτι που ήδη υπάρχει.»

Σχόλια