Ρεπορτάζ: Μετανάστες στην Ελλάδα μιλούν για τους πρόσφυγες από την Ουκρανία.

Με αφορμή την άφιξη των προσφύγων από την Ουκρανία στην χώρα μας επικοινωνίσαμε με παλαιότερους μετανάστες που ζουν στην Ελλάδα, προκειμένου να μάθουμε τα συναιθήματα του βλέποντας αυτή την εξέλιξη.
Τα πρόσωπα με τα οποία επιλέξαμε να επικοινωνήσουμε είναι μετάνάστες οι οποίοι ζουν και δραστηριοποιούνται αρκετά χρόνια στην Ελλάδα και ορισμένοι από αυτούς έχουν καταγωγή από χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, με αποτέλεσμα η γνώμη τους για την εισβολή της Ρωσίας πλέον , στην επίσης πρώην Σοβιετική κτήση της Ουκρανίας, να έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς η συναισθηματική και συνειρμική φόρτιση τους είναι εμφανής. Κοινός παρονομαστής 'ολων των απαντήσεων τις οποίες λάβαμε, ήταν η πεποίθηση όλων ότι οι πρόφυγες από την Ουκρανία δεν θα αντιμετωπίασουν μεγάλες δυσκολίες για την προσαρμογή τους στην Ελλάδα. Ένας από όσους μιλήσαμε ήταν ο Νίκος με καταγωγή από την Αρμενία, ο οποίος σε ερώτηση σχετικά με την φυγή του από την χώρα καταγωγής του, τον ερχομό του και την ευκολία προσαρμογής του στην Ελλάδα απάντησε: -"Δεν ήταν καθόλυ δύσκολο γιατί είχα έρθει πολύ μικρός σε ηλικία πέντε ετών μετά τον πόλεμο και δεν έχω πράγματα να θυμάμαι, εκτός από κάποιες άσχημες αναμνήσεις π.χ. τα τανκς, τους στρατιώτες να πηγαίνυν στο πεδίο της μάχης..." για να συνεχισει "για τους γονείς μου ήταν αρκετά δύσκολο γιατί άφησαν πίσω περιουσίες που χάθηκαν σε ένα βράδυ, μέχρι σήμερα δεν μπορούν ακόμα να προσαρμοστουν". Στην συνέχεια αφού αναφέρθηκε στην ευκολιά προσαρμογής του στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Θεσσαλονίκη, τόσο μέσα από την εκπαίδευση όσο και από τις κοινωνικές συναναστροφές επισήμανε τον ρόλο της προϋπάρχουσας Αρμενικης κοινότητας της Θεσσαλονίκης σε αυτή, ενώ και σε ερώτηση σχετικά με το αν υπέστη ρατσιστικές συμπεριφορές απάντησε: -"Δεν θα το έλεγα, τέτοιου είδους συμπεριφορές υπάρχουν σε όλες τις χώρες και στην Αρμενία όταν ήρθαν οι Πόντιοι τους αντιμετώπισανε τον ίδιο ακριβώς τρόπο." Στην εξέλιξη της η συζήτηση πήγε και στο θέμα της Ουκρανίας και τους πρόσφυγες από εκει, για την προσαρμογή των οποίων στην Ελλάδα ήταν εξίσου κατηγοριματικός: -"Μα φυσικά υπάρχει ήδη η Ουκρανική κοινότητα εδώ και στο Άγιο όρος έχουν μοναστήρια και Εκκλησίες και θα τους είναι πάρα πολύ εύκολο". Τέλος αν και δεν θέλησε να μιλήσει σχετικά, δεν έκρυψε την ανησυχία του για το μέλλον της χώρας καταγωγής του με αφορμή την Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Άλλο ένα πρόσωπο με το οποίο μιλήσαμε ήταν και η κ. Άννα με καταγωγή από την Γεωργία, η οποία στην ερώτηση για την φυγή και από την πατρίδα της και την προσαρμογή της στην Ελλάδα απάντησε -"Για εμένα μόνο ψυχολογικά ήταν δύσκολα, να αφήσω πίσω την χώρα μου, τους γονείς μου, δεν δυσκολεύτηκα γιατί ο άντρας μου ήδη ζούσε εδώ..." συνεχίζοντας: -"όταν ήρθε ο άντρας μου,, έμαθε γρήγορα την γλώσσα, βρηκε δουλείες και σπίτι...", ενώ συμπλήρωσε: -"όταν ήρθα εγώ δεν δούλευα για αρκετά χρόνια γιατί είχα μωρό και ήμουν σπίτι και σιγά σιγά από την τήλεόραση έμαθα Ελληνικά., τα παιδιά μεγάλωσαν εδώ". Σχετικά με το θέμα των ρατσιστικών συμπεριφορών και αυτή ήταν κατηγορηματική: -"μένω εικοσιτέσσερα χρόνια στην Ελλάδα και δεν έχω βιώσει ρατσιστική συμπεριφορά". Εν συνεχεία ως απάντηση σε ερώτηση για την ευκολία προαρμογής των προσφύγων από την Ουκρανία σε σύγκριση με εκείνη η απάντήση της ήταν: -"πιστεύω πως θα προσαρμοστούν πιο εύκολα γιατί το κράτος υπο σχέθηκε να τους δώσει χαρτιά και θα τους βοηθήσει! Εμεις όταν ήρθαμε για τρία χρόνια δεν είχαμε χαρτιά...". Πριν ολοκληρωθεί η συζήτηση την ρωτήσαμε και για το θέμα του πολέμου στην Ουκρανία και την ενδεχόμενη ανησυχία για την πατρίδα της με αφορμή αυτή την εξέλιξη, με την απάντηση της να είναι κατατοπιστική αλλά και συναισθηματικά φορτισμένη: -"βέβαια (φοβαμαι) η Ρωσία αυτό που κάνει τώρα στην Ουκρανία το έκανε σε εμας το 1991 όταν μας πήρε την Αμπχαζία και μετά την Οσσετία και το 2008 πάλι μας πήρε περιοχές και έκανε μεγάλη ζημιά, σκοτώθηκε πολύς κόσμος." και πρόσθεσε: -"Από τότε που διαλύθηκε η Σοβιετική Ένωση εμείς πάντα νιώθουμε απειλή από την Ρωσία!" ενώ θέλησε να μας δείξει και ένα χαρακτηριστικό σκίτσο (βλ. εικόνα 2) επισημαίνοντας: -"έχουν (οι Ρώσοι) πολύ δυνατή προπαγάνδα και λένε ότι τους βολεύει!"
Επιπλέον εκτός από πρόσωπα που προέρχονται από περιοχές της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, ζητήσαμε την γνώμη τους για το συγκεκριμένο ζήτημα και από μετανάστες από άλλες χώρες. όπως η Βιόλα από την Αλβανία η οποία μας γνωστοποίησε με αρκετά γλαφυρό τρόπο με τις απαντήσεις της στις ανάλογες ερωτήσεις, αντιμετώπισε αρκετές δυσκολίες με την άφιξη της στην Ελλάδα, ενω και η προσαρμογή της δεν ήταν πολύ εύκολη. Όσον αφορά το ερώτημα αν αντιμετωπίστηκε ρατσιστικά η απάντηση της έρχεται σε αντίθεση με τις αντίστοιχες των παραπάνω συνεντεύξεων και αν και αυτή ανέφερε ότι: -"παντού υπάρχουν ρατσιστές", συνέχισε περιγράφοντάς μας, με ιδιαίτερα παραστατικο τρόπο, περιπτώσεις που ίδια αντιμετωπίστηκε με ρατσιστικά στερεότυπα. Ενώ σχετικά με το ζήτημα της προσαρμογής των προσφύγων από την Ουκρανία , η εκτίμηση της ήταν ότι: -"θα βοηθηθούν και αυτή θα είναι ευκολότερη". Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι δηλώσεις του επίσης Αλβανικής καταγωγής κ. Ανδρέα, ο οποίος και αυτός αναφέρθηκε σε δυσκολίες κατά την έλευση του στη χώρα μας, όπως και για την προσαρμογή του την οποία χαρακτήρισε ως εξίσου δύσκολη, αλλά και στο ερώτημα για τυχόν ρατσιστική αντιμετωπιση η απάντηση του ήταν ανάλογη της συμπατριώτισας του. Στον αντίποδα διαφορετική ήταν η απάντηση του ως προς την ευκολία με την οποία μπορούν να προσαρμοστούν στην Ελληνική κοινωνία οι προερχόμενοι από την Ουκρανία πρόσφυγες, για τους οποίους εκτίμησε ότι η προσαρμογή τους δεν θα είναι εύκολη. Ένα ακόμα πρόσωπο του οποίου την γνώμη ζητήσαμε ήταν και η κ. Μιγκένα και αυτή με καταγωγή από την Αλβανία, η οποία στο ερώτημα για τις δυσκολίες που προκύπτουν από την μετανάστευση σε άλλη χώρα ανέφερε: -"η δυσκολία μου ήταν τους πρώτους μήνες, μετά συνήθισα πολύ γρήγορα", ενώ για την προσαρμογή της δήλωσε -"όχι και τόσο εύκολα γιατί δεν ήξερα την γλώσσα...". Σε σχετική με το αν δέχτηκε ρατσιστική αντιμετώπιση στην Ελλάδα η απάντηση της ήταν καταφατική λέγοντας: -"μόλις τους έλεγα από που ειμαι με κοίταζαν στραβά, με έβλεπαν με άλλο μάτι". Ως προς το ζήτημα των ερχόμενων από την Ουκρανία προσφύγων και την ευκολία ενσωμάτωσης τους στην Ελληνική κοινωνία σε σχέση με εκείνη η απάντηση της ήταν επίσης καταφατική αναφέροντας: -"ναι σιγουρα, γιατί έχουν αλλάξει πολλά πράγματα, όπως ότι τότε μετανάστες ήμασταν μόνο εμείς οι Αλβανοί, ενώ τώρα με τα χρόνια βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά και ένα λόγο παραπάνω και από τον πόλεμο", ενώ και αυτή εξέφρασε την ανησυχία της για τις εξελίξεις αναφορικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Σχόλια